Choroby, które zabijają.

Wojny, dyktatorzy, klęski żywiołowe itp. To wszystko powoduje, że codziennie z powierzchni Ziemi znika bardzo wiele ludzkich istnień. Nie to jednak jest główną przyczyną przetrzebiania ludzkiego gatunku, ponieważ od zarania dziejów numerem 1, największym katem i sadystą pastwiącym się nad ludzkością są... choroby. Choroby, które zabijają.

Chorobą zakaźną, najczęściej występującą na świecie, jest:

Malaria. Malaria jest poważnym problemem zdrowotnym mieszkańców krajów rozwijających się, a zarazem stanowi główną, zakaźną przyczynę śmierci osób podróżujących do tropiku. Malaria, nazywana także zimnicą, jest chorobą pasożytniczą, wywoływaną przez pierwotniaki (zarodźce malarii). Przenoszona jest przez ukłucia komarów w tropikalnych i subtropikalnych strefach klimatycznych. Malaria jest poważnym problemem zdrowotnym mieszkańców krajów rozwijających się, a zarazem stanowi główną, zakaźną przyczynę śmierci osób podróżujących do tropiku. Spośród wszystkich chorób pasożytniczych malaria wywołuje najwięcej zgonów na świecie: rocznie z jej powodu umiera ok. 1–3 milionów osób. Na ciężki przebieg malarii szczególnie narażone są małe dzieci, kobiety ciężarne oraz podróżni z naszej strefy klimatycznej (osoby, które nie miały okazji wykształcić mechanizmów częściowej odporności przeciwko zimnicy). Co roku ponad 10 000 podróżnych choruje na malarię po powrocie z tropików. W Polsce rocznie zapada na tę chorobę do kilkudziesięciu osób. Problemem jest odsetek pacjentów, u których malaria kończy się śmiercią, przewyższający kilka razy średnią europejską. Najczęściej takie sytuacje związane są z niestosowaniem profilaktyki przeciwmalarycznej w podróży oraz zbyt późnym rozpoznaniem i leczeniem zimnicy.

Malarią można zarazić się poprzez transfuzję krwi.

Prawda. Malaria roznoszona jest przez komary. Ale zarazić można się nią także poprzez transfuzje krwi, skażone igły czy strzykawki. Małe dzieci mogą zostać zarażone podczas porodu - przez kontakt z łożyskiem matki.

HIV. Wirus odpowiedzialny za AIDS, osłabiający układ odpornościowy człowieka. Od momentu odkrycia spowodował ponad 30 milionów zgonów. Zaznacz sytuacje, w których Twoim zdaniem może dojść do zakażenia HIV:

Kiedy obchodzimy światowy dzień AIDS?

1 grudnia. 1 grudnia obchodzimy Światowy Dzień (Walki z) AIDS. Z tej okazji w wielu miastach świata organizuje się uroczyste obchody niosące przesłanie współczucia, nadziei, solidarności z ludźmi żyjącymi z HIV i AIDS, a także zrozumienia problemów związanych z HIV, AIDS w każdym kraju na świecie.

ODRA. Odra jest chorobą wysoce zaraźliwą. Ponad 90% osób mających kontakt z zakażonym zachoruje. Dziś chorobę można leczyć, choć powikłania takie jak choćby zapalenie oskrzeli czy mózgu wciąż mogą skończyć się zgonem. Do zakażenia wirusem odry dochodzi drogą:

Do zakażenia wirusem odry dochodzi drogą kropelkową. Do zakażenia wirusem odry dochodzi drogą kropelkową, czyli przez bezpośredni kontakt z nosicielem wirusa. Rzadko zdarzają się przypadki chorych, którzy zarazili się odrą przez kontakt z przedmiotami, których używała osoba zakażona (zakażenie przez kontakt z ubraniem chorego jest możliwe, ale na niewielką odległość). Odra jest chorobą zakaźną - zakaźność obejmuje 5 dni przez pojawieniem się wysypki oraz 4 dni po jej ustąpieniu. Zachorowania notuje się głównie zimą i wczesną wiosną, jednak przebycie odry w wieku dziecięcym powoduje uodpornienia na wirusa na całe życie.

TRĄD. Przewlekła choroba, zyskała swą sławę dzięki "widowiskowemu" rozpadaniu się ciał chorych oraz dzięki historii, sławnym przedstawicielom i koloniom "trędowatych" Mimo, iż dziś znamy już możliwości leczenia, w krajach rozwijających się to wciąż masowy zabójca. Trąd - jak długo choroba rozwija się w organizmie człowieka?

5-10 lat. Przyczyną choroby jest prątki trądu (Mycobacterium leprae), który powoduje, że choroba niezwykle długo rozwija się w organizmie. Jej okres inkubacji wynosi średnio 5-10 lat. Wyjątkiem są małe dzieci, u których choroba może objawić się już 3 miesiące od zakażenia. Międzynarodowy Dzień Chorych na Trąd jest obchodzony w wielu krajach w ostatnią niedzielę stycznia. Jedynie w Indiach dzień ten świętuje się 30 stycznia ze względu na indyjskie święto narodowe - Dzień Republiki - przypadające na 26 stycznia. Co roku na świecie notuje się 250 tysięcy zachorowań na trąd. Obecnie trąd jest uleczalny. Mimo skutecznych leków około 3 miliony ludzi na świecie (według szacunków WHO) jest okaleczonych przez tą wyniszczająca chorobę, która leczona we właściwym momencie nie musi pozostawiać śladów. W Indiach żyje 70% dotkniętych trądem na świecie. Najbardziej dojmującym skutkiem zachorowania na trąd jest odrzucenie chorego przez rodzinę i społeczność lokalną. Chorzy zmuszeni są do życia w izolacji, w osobnych osiedlach zwanych kolonią dla trędowatych, gdzie wraz ze swoimi rodzinami cierpią nędzę, trudnią się żebractwem i pozbawieni są wszelkich praw. Ich dzieci nie są przyjmowane do szkół.

Trąd to choroba zakaźna, która występuje w krajach klimatu tropikalnego i subtropikalnego.

Prawda. Trąd to choroba zakaźna, która występuje w krajach klimatu tropikalnego i subtropikalnego. Można się nią zarazić m.in. w Indiach i Brazylii, czyli w krajach, które są częstym celem wycieczek turystycznych. Niestety, na trąd nie ma szczepionki, w związku z tym osoby wybierające się do krajów tropikalnych, powinny wiedzieć, jak zapobiec zakażeniu. Sprawdź, jakie są przyczyny i objawy trądu, jak przebiega jego leczenie i jak można uchronić się przed zachorowaniem.

SARS. Wirusowa choroba odzwierzęca, ostatni jej wybuch zanotowano w 2003 roku. Podobno zwalczona, jednak w niektórych populacjach zwierzęcych przetrwała i może w każdej chwili powrócić. Co oznacza skrót SARS?

SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) to zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej – rodzaj atypowego zapalenia płuc. SARS (Severe Acute Respiratory Syndrome) to zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej – rodzaj atypowego zapalenia płuc. Pierwsze przypadki SARS odnotowano w Azji w lutym 2003 roku. W przeciągu następnych kilku miesięcy choroba rozprzestrzeniła się prawie na wszystkich kontynentach. Według danych WHO od lutego do lipca 2003 roku na całym świecie na SARS zachorowało 8098 osób, z czego 774 zmarło.

Jakie, według Pana/Pani są objawy zakażenia wirusem SARS?

Objawy SARS nie są charakterystyczne. W przebiegu choroby pojawiają się gorączka powyżej 38 st. C i problemy z układem oddechowym, takie jak: ból gardła, suchy kaszel i duszność. Mogą pojawić się także: - uczucie "rozbicia" - dreszcze - bóle głowy - bóle mięśniowe - zaburzenia żołądkowo-jelitowe Objawy SARS pojawiają się zwykle od 2 do 7 dni po zakażeniu, ale w niektórych przypadkach okres ten może przedłużyć się nawet do 10 dni.

Brak danych

Dżuma. Najbardziej znana "Plaga". W ciągu 4 dni zabija 70% nosicieli. Wciąż występuje w niektórych rejonach Azji. Cytując: "Badania DNA potwierdziły, że przed 660 laty za śmierć 30 mln ludzi odpowiedzialna była pałeczka dżumy - zapewnia prof. Hendrik Poinar, antropolog z McMaster University w Hamilton. Podkreślił, że nie ma już co do tego żadnych wątpliwości". Dżuma to inaczej tzw ''CZARNA ŚMIERĆ''.

Prawda. Dżuma, znana z historii jako czarna śmierć, która pustoszyła Europę w średniowieczu, nie jest wcale chorobą z przeszłości. Jej ogniska uaktywniają się od czasu do czasu w niektórych krajach Afryki, Azji i Ameryki - dokąd chętnie jeździmy na wakacje.

Zakażenia dolnych dróg oddechowych. Dolnych - czyli zapalenie płuc lub oskrzeli. Objawami są często katar i kichanie, ból głowy lub gardła. W dzisiejszych czasach w krajach wysoce rozwiniętych choroby niekoniecznie śmiertelne, wcześniej zaś, oraz współcześnie w krajach rozwijających się wciąż śmiertelnie niebezpieczne. Głównymi przyczynami zapalenia płuc są wirusy oraz bakterie.

Prawda. Przyczyny zapalenia płuc to najczęściej wirusy lub bakterie. Znacznie łatwiej jest zachorować osobom, które mają słabszą odporność. Dlatego zapalenie płuc częściej przytrafia się dzieciom i osobom starszym. Zapalenie płuc występuje również wtedy, gdy organizm jest osłabiony np. po grypie lub zapaleniu oskrzeli.

SYFILIS. Choroba weneryczna (przenoszona drogą płciową) - rocznie zaraża się nią około 12 milionów ludzi na całym świecie. 90% zdarza się w krajach "rozwijających się". Objawy mogą obejmować wszystko od wysypki po choroby serca, często w początkowej fazie choroba bardzo ciężka do jednoznacznego zdiagnozowania. Leczenie syfilisu polega na podawaniu antybiotyków.

Prawda. Leczenie kiły (syfilisu) polega na podawaniu antybiotyków, które niszczą bakterie Treponema pallidum odpowiedzialne za rozwój choroby. Antybiotyki (najczęściej penicylinę, doksycyklinę, tetracyklinę) wstrzykuje się domięśniowo przez okres minimum dwóch tygodni. Kiła późna, która zaatakowała układ nerwowy, wymaga leczenia szpitalnego.

Żółta Febra. Występuje w Afryce i Ameryce Płd. Charakterystyczne objawy: gorączka, dreszcze, jadłowstręt, nudności, bóle mięśni (z dominującym bólem pleców) i ból głowy. Zwykle mijają po kilku dniach (z powodu wyleczenia lub zgonu). Choroba była uznana za pokonaną, niestety przez niepokoje społeczne oraz wojny w Afryce od lat 80-tych obserwuje się przypadki zachorowań. W jaki sposób można zarazić się żółtą febrą?

Poprzez ukąszenie komara. Żółta gorączka jest wywoływana przez wirusy z rodziny Flaviviridae, należy do chorób szczególnie niebezpiecznych. Jest przenoszona poprzez ukąszenie zakażonego wirusami komara z rodzaju Aedes, Haemagogus lub Sabethes. Choroba może przebiegać bezobjawowo, w ciężkich przypadkach prowadzi jednak do śmierci. Typowymi objawami są gorączka, bóle głowy, dreszcze, nudności, osłabienie, zażółcenie skóry i zaczerwienienie spojówek. Wśród ciężkich powikłań wymienia się uszkodzenie wątroby i nerek oraz krwawienia z przewodu pokarmowego (gorączka krwotoczna).

Typowym objawem żółtej febry jest:

Żółtawy odcień skóry. Choroba może przebiegać bezobjawowo, w ciężkich przypadkach prowadzi jednak do śmierci. Typowymi objawami są gorączka, bóle głowy, dreszcze, nudności, osłabienie, zażółcenie skóry i zaczerwienienie spojówek. Wśród ciężkich powikłań wymienia się uszkodzenie wątroby i nerek oraz krwawienia z przewodu pokarmowego (gorączka krwotoczna).

Gruźlica. Choroba płuc, rozprzestrzeniająca się drogą kropelkową (tzw. prątkowanie). Klasyczne objawy gruźlicy to: przewlekły kaszel z krwawym odpluwaniem, gorączka, wzmożona potliwość szczególnie nocna oraz drastyczny spadek masy ciała. Obecne szacunki mówią o tym, iż ponad 30% światowej populacji posiada którąś z form gruźlicy. Gruźlica jest chorobą zakaźną, którą wywołują Gram-dodatnie bakterie (Mycobacterium tuberculosis) zwane pałeczkami lub rątkami Duriana – od nazwiska ich odkrywcy, Michaela Duriana.

Fałsz. Gruźlica jest chorobą zakaźną, którą wywołują Gram-dodatnie bakterie (Mycobacterium tuberculosis) zwane pałeczkami lub prątkami Kocha – od nazwiska ich odkrywcy, Roberta Kocha.

CHOLERA. Infekcja jelita, która rozprzestrzenia się głównie przez wodę pitną zawierającą cząstki kału osób zarażonych. Bilans: 5 milionów aktualnie zarażonych, ponad 100 000 zgonów rocznie. Największe zagrożenie cholerą jest w...

Afryka. Cholera to choroba zakaźna, wywoływana przez przecinkowce (Vibrio cholerae) wydzielające enterotoksynę. Największe zagrożenie cholerą jest w Afryce, południowej Azji i w Ameryce Łacińskiej. Do zakażenia dochodzi na drodze pokarmowej - głównie przez skażoną ludzkimi odchodami wodę, rzadko przez żywność. Okres wylęgania trwa do 5 dni.

GRYPA. Niby niegroźna, jednak niejednokrotnie zabójcza. Zarażenia najczęściej odbywają się drogą kropelkową (lub też przez kontakt z powierzchniami na których znajdują się zarazki) - jako wirus odporna na wszystkie środki antybakteryjne. Śmiercionośna bezpośrednio, lecz również przez powikłania: zapalenie mózgu oraz mięśnia sercowego. W jakim czasie od zarażenia występują objawy grypy?

1-6 dni. Od zakażenia do wystąpienia objawów grypy upływa 1—6 dni (średnio 2 dni). Dorosły chory może być źródłem zakażenia 1 dzień przed i 3—5 dni po wystąpieniu objawów grypy (czasem nawet do 10 dni), a małe dzieci kilka dni przed i ponad 10 dni po wystąpieniu objawów choroby (zakaźność jest tym większa, im wyższa jest gorączka; utrzymuje się do 24 godzin od momentu ustąpienia gorączki).

RAK PŁUC. Najbardziej popularny, jednocześnie najbardziej śmiercionośny nowotwór występujący u ludzi. Zabija co roku prawie 1,5 miliona z nas. Głównym czynnikiem ryzyka wystąpienia raka płuc jest według Pana/Pani:

Objawy raka płuc według Pana/Pani to?

Jakie badanie diagnostyczne służy według Pna/Pani wykrywaniu raka płuc?

BIEGUNKA. Częsta przyczyna zgonów w krajach 3 świata, 2 co do wielkości przyczyna zgonów dzieci na całym świecie. Powoduje natychmiastowe odwodnienie, zaburzenia elektrolitowe - m.in. niedobór potasu. Biegunka ostra to:

Chory oddaje w ciągu 24 godzin więcej niż 3 luźne stolce, niekiedy zawierające nawet krew, śluz lub ropę,trwa do 14 dni.

WIRUS EBOLA. Pierwsze przypadki choroby opisano w roku 1976 w Zairze, w okolicach Yambuku nad rzeką Ebola. Choroba, którą wywołał szczep Zaire, cechowała się bardzo wysoką śmiertelnością – spośród 318 chorych 280 (88%) zmarło. W tym samym roku w Sudanie, w rejonie Nzara i Maridi, stwierdzono 284 zachorowania wywołane biotypem Ebola-Sudan (śmiertelność – 53%). W obu epidemiach odnotowano dużą liczbę zakażeń szpitalnych wśród personelu medycznego. Większość przypadków kończy się śmiercią z wykrwawienia. Naturalnym rezerwuarem są prawdopodobnie gryzonie i małpy Saba. Najczęściej występuje w krajach tropikalnych. Zarażenie następuje po bezpośrednim kontakcie z chorym, chociaż choroba może także przenosić się innymi drogami. Okres choroby trwa do ok. 2 tygodni (najszybszy przypadek śmierci nastąpił po 4 dniach), przy czym śmiertelność waha się w granicach 60 – 90%. Na terenie Afryki centralnej w czasie ostatniego pięćdziesięciolecia zanotowano prawdopodobnie sześć epidemii wywołanych różnymi szczepami, w których zmarło około 750 osób na 1000 zainfekowanych. Przyczyny epidemii leżały głównie w obyczajach ludności i bardzo niskim standardzie służby zdrowia w krajach afrykańskich – używano wielokrotnie tych samych igieł i strzykawek, brak było podstawowych środków medycznych i przeszkolenia personelu. Pierwsze objawy gorączki krwotocznej (zarażenie wirusem EBOLA) to:

Wysoka temperatura, bóle mięśni, biegunka. Pierwsze objawy gorączki krwotocznej przypominają objawy grypy – wysoka temperatura, bóle mięśni, biegunka. W miarę postępu chory zaczyna wymiotować, odczuwać bóle brzucha, klatki piersiowej oraz głowy, pojawia się wysypka. W szczytowej fazie choroby może dojść do obfitych krwawień z jam ciała oraz krwotoków wewnętrznych. Niejednokrotnie chory może nawet w tym czasie tracić przytomność i kontakt z otoczeniem a nawet doznawać zaburzeń psychicznych.

Choroby Heinego-Medina. Ta wirusowa choroba zakaźna wywoływana jest przez wirus polio (wirus zapalenia rogów przednich rdzenia kręgowego). Sama choroba przenoszona jest drogą fekalno-oralną. Zakażenie tym wirusem może przebiegać bezobjawowo. Potem zachorowanie może też mieć charakter „poronny”, tzn. jego przebieg nie jest zwyczajny bo pokazuje się gorączka, pojawiają bóle głowy oraz dolegliwości przewodu pokarmowego. Choroba ta najczęściej występuje u:

Choroba ta występuje najczęściej u dzieci i młodych osób dorosłych. Do innych czynników predysponujących do zakażenia zalicza się ciężki wysiłek fizyczny, nagłe oziębienie oraz ciążę.

KRZTUSIEC. Krztusiec jest ostrą chorobą dróg oddechowych, głównie wieku dziecięcego, wywoływaną przez bakterie Bordetella pertussis. Charakterystycznym objawem choroby jest długotrwale utrzymujący się napadowy kaszel z wydzieleniem lepkiej plwociny. Jedynym źródłem zakażenia jest chory człowiek. Zakażenie następuje drogą powietrzno- kropelkową. Pierwszy okres choroby trwa do 2 tygodni i charakteryzuje się takimi objawami jak nieżyt nosa, spojówek, gardła i oskrzeli. Ostry nieżyt dróg oddechowych następuje na skutek wnikania bakterii do komórek błon śluzowych i ich toksycznego działania. Narastające działanie toksyn powoduje przejście do kolejnej fazy choroby z charakterystycznym napadowym kaszlem, objawami duszności, wykrztuszaniem śluzu i wymiotami. U dzieci poniżej 6 miesiąca życia zamiast napadowego kaszlu może wystąpić bezdech, utrata przytomności z powodu braku tlenu, a bez podjęcia skutecznego leczenia może nastąpić zgon.U chorych dzieci mogą również wystąpić powikłania np.: ropne zapalenie płuc, zapalenie ucha środkowego, trwałe uszkodzenie mózgu, utrata wagi ciała. Podanie odpowiednich antybiotyków zmniejsza ryzyko wystąpienia tych dolegliwości, zwłaszcza jeśli leczenie rozpocznie się jak najwcześniej od wystąpienia objawów. Zwalczanie choroby polega na jej wczesnym rozpoznaniu i wdrożeniu stosownego leczenia. Niemowlęta powinny być leczone w szpitalu. Dostępne są skuteczne preparaty szczepionkowe przeciwko krztuścowi. Wrażliwość na zakażenia osób nieuodpornionych za pomocą szczepień ochronnych jest powszechna. Przebycie krztuśca pozostawia długotrwałą odporność organizmu, ale powtórne zachorowanie jest możliwe. Czy w Polsce szczepienia przeciw krztuścowi dzieci są obowiązkowe.

TAK W Polsce zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych szczepienia przeciwko krztuścowi dzieci są obowiązkowe.

RÓŻYCZKA Różyczka jest chorobą wirusową. Człowiek jest jedynym rezerwuarem wirusa. Różyczka jest charakterystyczną chorobą wieku dziecięcego i wówczas przebiega stosunkowo łagodnie. W przypadku, jednak gdy do zakażenia dojdzie u kobiet w ciąży, może to doprowadzić do poważnych zaburzeń w rozwoju płodu. Człowiek chory jest zakaźny dla innych osób w okresie 7 dni przed pojawieniem się wysypki do 5-8 dni po jej ustąpieniu. Po okresie inkubacji, trwającym około 2-3 tygodnie, dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych, pogorszenia samopoczucia, wysypki, zapalenia gardła, zapalenia spojówek. Czasem występuje gorączka. Wysypka najpierw pojawia się na twarzy i szyi, następnie rozprzestrzenia się na tułów i kończyny. Ustępuje po około 3 dniach. Na około dobę przed wystąpieniem wysypki, dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych za uszami, w tylnej części szyi i karku. Węzły chłonne stają się bolesne. Około 20-50% zakażeń wirusem różyczki przebiega bezobjawowo. Niekiedy mogą wystąpić objawy wskazujące na zapalenie stawów (głównie drobnych stawów dłoni i kolan) oraz innych powikłań wynikających z zapalenia mózgu, jąder, zmian skórnych. Najgroźniejsze konsekwencje różyczka powoduje u kobiet, gdy do zakażenia dojdzie w pierwszych 3 miesiącach ciąży. Wirus może atakować wszystkie narządy rozwijającego się płodu, powodując jego śmierć lub ciężkie zaburzenia rozwoju. Niemowlęta zakażone wirusem różyczki podczas ciąży mogą być zakaźne przez rok lub nawet dłużej. Różyczka jest chorobą, której można skutecznie zapobiegać poprzez szczepienia. W Polsce szczepienie przeciwko różyczce, zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych, jest obowiązkowe i wykonuje się je łącznie ze szczepieniem przeciwko śwince i odrze (1 szczepionka). Pierwsze szczepienie wykonuje się u dzieci w 13-14 miesiącu życia, natomiast dawkę przypominającą podaje się w 10 roku życia. Wirus różyczki przenosi się z człowieka na człowieka:

Wirus z rodziny Togaviridae przenosi się z człowieka na człowieka drogą kropelkową lub przez kontakt z przedmiotami zanieczyszczonymi wydzieliną z gardła, krwią, moczem, kałem.

TĘŻEC Tężec jest chorobą zakaźną, która występuje na całym świecie. Objawy tężca wynikają z działania neurotoksyny produkowanej przez bakterie Clostridium tetani, której głównym rezerwuarem są zwierzęta roślinożerne. Bakterie bytują w przewodzie pokarmowym tych zwierząt, nie powodując u nich choroby. Bakterie w postaci przetrwalników (forma umożliwiająca bakteriom przetrwanie niekorzystnych warunków) uwalnianie są z kałem do środowiska. Najwięcej przypadków tężca u ludzi występuje na skutek skażenia rany glebą lub kurzem, zawierającymi spory. Po okresie inkubacji trwającym około 2 tygodni (czasem dłużej), na skutek działania toksyn produkowanych przez bakterie w ranie, pojawiają się objawy niespecyficzne (gorączka, osłabienie) oraz zlokalizowane zaburzenia w funkcjonowaniu mięśni. Następnie nasilają się uogólnione skurcze mięśni, często doprowadzając do zgonu z powodu uszkodzenia serca lub płuc. Choroba może mieć przebieg lekki (ze szczękościskiem, słabym, krótkotrwałym porażeniem), bądź też ciężki, charakteryzujący się wystąpieniem uogólnionych prężeń, zaburzeń połykania, duszności, obfitymi potami, bezdechem, sinicą, zamroczeniem. Zapobieganie zakażeniu opiera się głównie na ograniczeniu możliwości zanieczyszczenia rany glebą, czy też kurzem oraz przestrzeganiu zasad higieny. W przypadku zranienia np. podczas pracy z ziemią, ściekami, przy nawożeniu, ranę należy niezwłocznie oczyścić i jak najszybciej skontaktować się z lekarzem, który podejmie decyzję co do dalszego postępowania. Śmiertelność w przypadku tej choroby bliska jest 50% i zależy od nasilenia i rodzajów objawów klinicznych, wieku chorego i czasu oraz rodzaju wdrożonej opieki medycznej. Terapia obejmuje m.in. umycie i dezynfekcję zanieczyszczonej rany, ewentualnie jej chirurgiczne opracowanie, podanie antybiotyków i specyficznych immunoglobulin, a także, w razie potrzeby, zastosowanie intensywnej terapii. Dostępna jest skuteczna inaktywowana szczepionka przeciwko tężcowi. Charakterystycznym objawem tężca jest:

Charakterystycznym objawem tężca jest szczękościsk, któremu towarzyszy skurcz mięsni karku, grzbietu, brzucha, kończyn.

SERDECZNIE DZIĘKUJĘ WSZYSTKIM ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY I POŚWIĘCONY CZAS.

Analiza wyników ankiety "Choroby, które zabijają."